Maslow en stress

Zoals Maslow in zijn behoeftenpiramide al aangeeft is de eerste zorg van de mens om te voldoen aan zijn fysiologische behoeften.

Het voorzien in je basisbehoeften, zoals eten drinken en onderdak is voor veel mensen iedere dag een bron van spanning en inspanning. Toch zullen we hiervoor niet vaak de term "stress" gebruiken.
In de westerse welvaartsmaatschappij zijn we met het woord stress situaties gaan aanduiden die ons meer belasten dan wenselijk is voor een goed functioneren. We ervaren druk. Die druk heeft ervoor gezorgd dat het "erg druk hebben" ook wel aangeduid wordt met het werkwoord "stressen".

Stresscounselling, Schoolcounselling, Relatiecounselling, Bedrijfscounselling
In counselling komt een aparte stroming voor die "stresscounselling" genoemd wordt. Maar ook schoolcounselling, relatiecounselling en bedrijfscounselling hebben veel te maken met stress.
We zijn ons ervan bewust dat we bij het aanduiden van verschillende raakvlakken van stress en de theorie van Maslow ons in het vervolg beperken tot een uiterst summiere samenvatting van verschillende vormen van stress.
Zie voor: burn-out, als vorm van stresscounselling, bij Maslow en burn-out.

Maslow
Als we de theorie van Maslow toepassen op stress, zien we dat Maslow zich ervan bewust was dat de mens vaak in staat kan worden geacht zijn omstandigheden positief te veranderen. Nu ging Maslow ook uit van een optimistisch en positief mensbeeld (zie pagina 'werk'), maar we zien dat in de counsellingrelatie de cliënt zich vaak meer bewust wordt van zijn omstandigheden en zijn eigen mogelijkheden met deze omstandigheden om te gaan en vaak ook om ze op een positieve manier te veranderen.

Andermans stress?
Zo ervaren veel mensen stress doordat ze zich problemen aantrekken die niet hun problemen zijn. Een counsellor kan zo iemand helpen zich meer assertief op te stellen en het probleem te laten bij wie het probleem heeft. Dit betekent niet dat hij de cliënt nu maar aan zijn lot moet overlaten, maar dat de counsellor de cliënt moet helpen om op een andere manier met andermans problemen om te gaan. Een methode hiervoor is bijvoorbeeld het zgn. validerend luisteren. (zie G.B. Lundberg, 1998)

Er bestaat ook veel stress doordat mensen proberen te voldoen aan normen die voor hen niet haalbaar zij of die hen door anderen opgelegd wordt en waarvoor ze dus niet innerlijk gemotiveerd zijn. In de management-klassieker "Lessen in leiderschap" wordt Maslow geciteerd bij de inleiding van het hoofdstuk over ontplooiing:

"Er bestaat een eigen ik; en hetgeen ik soms betitel als "luisteren naar je ingevingen" wil zegen: je eigen ik naar boven laten komen. De meesten van ons (en dat geldt vooral voor de kinderen) luisteren niet naar zichzelf, maar naar een stem van Mammie, die ertussendoor klinkt, van Pappie, van het Establishment, van de ouderen, de autoriteiten of de traditie." (Bennis, 1989)

Verder lezen over het omgaan met stress?

Luyens/Thys (2003) Grenzen op het werk
Meer, van (1997) Overspannen door je baas
www.counselling.nl/magazine/maslow.html

Wilt u weten of u teveel last hebt van stress? Een luchtige site over stress, met veel info, en een stress-o-meter is: www.nuevenniet.com